اکسس پوینت چیست؟

اکسس پوینت به اختصار AP یا WAP به معنی نقطه دسترسی بی سیم است که در شبکه‌های وایرلس کاربرد دارد. عملکرد آن شبیه به سوییچ شبکه‌های کابلی است. با استفاده از اکسس پوینت می‌توان چند سیستم کامپیوتری را از طریق شبکه وایرلس به هم متصل کرد. شبکه‌های محلی که از طریق اکسس پوینت به هم متصل می‌شوند را شبکه LAN یا WLAN می‌گویند. اکسس پوینت‌ها تمام سیگنال‌های رادیویی را در فاصله مشخصی دریافت و ارسال می‌کنند این سیگنال‌ها شامل سیگنال‌های Wi-Fi هم می‌شود. در شبکه‌های کوچک و یا شبکه‌های عمومی اینترنتی برای هات اسپات هم استفاده می‌شوند.
در واقع اکسس پوینت گسترش دهنده شبکه‌های بی سیم است. برای اتصال به اینترنت تنها داشتن یک اکسس پوینت کفایت نمی‌کند برای اتصال به اینترنت به روتر هم نیاز داریم بطورکلی اگر قصد توسعه شبکه وایرلس خود را دارید از اکسس پوینت استفاده کنید ولی اگر قصد ایجاد شبکه‌ای بی سیم برای چند کاربر در منزل یا دفتر کارتان را دارید از روتر استفاده کنید.
نسل قدیمی AP ها امکان اتصال 10 الی 20 کامپیوتر را داشتند ولی AP های پیشرفته قابلیت اتصال 255 کامپیوتر را به هم دارند. یک AP منطقه گسترده ای بین 100 تا 300 متر را پوشش می‌دهد و با افزایش تعداد دستگاه‌های AP می‌توان این محدوده را گسترده تر کرد و از AP ها برای ایجاد ارتباط در بین شرکت‌هایی که در دو ساختمان مجاور هستند استفاده کرد.
مودم‌هایی که در منازل ماست در واقع نوعی AP هستند که در کنار آنها یک آنتن وجود دارد. این دستگاه‌ها حساسیت بالایی دارند و وجود مانعی مانند دیوار یا مجاورت با یک موتور الکترونیکی سیگنال‌های آن را تا 30 درصد تضعیف می‌کند.
در شبکه‌های بی سیم به دلیل وجود سیگنال‌های شبکه در همه جا  امنیت اطلاعات  پایین است و از آن به نشتی اطلاعات در شبکه‌های بی سیم یاد می‌کنند. از اکسس پوینت به عنوان یک ضعف امنیتی برای شبکه یاد می‌شود. ضعف دیگر شبکه‌های مجهز به AP نوع ارسال و دریافت اطلاعات است که بصورت Half-Duplex یعنی ارسال و دریافت دو طرفه غیر همزمان انجام می‌گیرد. در حالی که ارسال اطلاعات در شبکه‌های کابلی به صورت دو طرفه همزمان یعنی Full Duplex انجام می‌شود.
 

مزایای استفاده از اکسس پوینت بی سیم

به نظر شما مزایای استفاده از یک اکسس پوینت چیست؟ به‌طور کلی بهره‌گیری از اکسس پوینت‌ها علاوه بر تسهیل اتصال به اینترنت مزیت‌های دیگری را هم به دنبال دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از:

• امکان افزایش دستگاه‌های درون شبکه: هر اکسس پوینت می‌تواند 60 دستگاه را به صورت همزمان به شبکه متصل کند. بنابراین، شما می‌توانید به راحتی تعداد کاربران متصل به شبکه را افزایش داده و حتی امکان اتصال سایر مراجعین و مدعوین را نیز فراهم نمایید.
• امکان جابه‌جایی: برای اتصال اکسس پوینت‌ها خصوصا سری +PoE نیازی به کابل‌کشی مجزا ندارید. بنابراین می‌توانید در هر جایی که کابل اترنت وجود داشته باشد، اکسس پوینت‌ خود را قرار دهید.
• مدیریت و کنترل دسترسی: با استفاده از استانداردهای Captive Portal و Access Control List که در اکسس پوینت‌ها تعبیه شده است، می‌توان دسترسی کاربران به شبکه را مدیریت نمود. یعنی در صورت لزوم می‌توانید بدون ایجاد هیچ گونه اختلال در عملکرد یا امنیت شبکه، دسترسی میهمانان یا مراجعین را محدود نمایید.
• قابلیت کلاسترینگ یا Clustering: با استفاده از قابلیت خوشه‌بندی یا Clustering اکسس پوینت در زمان وجود اختلال در شبکه و قطعی سرور امکان اتصال خودکار به سایر سرورها وجود دارد. بدین ترتیب از بروز هرگونه مشکلی جلوگیری می‌شود.

 

معایب اکسس پوینت

اکسس پوینت (Access Point) همانند هر دستگاه دیگر شبکه، ممکن است دارای معایبی باشد که در زیر به برخی از این معایب اشاره می‌کنیم:

1. کاهش سرعت: هرچند استفاده از اکسس پوینت می‌تواند سرعت انتقال داده‌ها را بهبود بخشد، اما با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه بی‌سیم، سرعت انتقال داده‌ها کاهش می‌یابد. در شبکه‌های بزرگ با تعداد دستگاه‌های زیاد، باید از چند اکسس پوینت استفاده کرد تا سرعت انتقال داده‌ها در وضعیت مطلوب قرار بگیرد.
2. تداخل با سایر شبکه‌های بی‌سیم: در صورتی که در محیط تعداد زیادی اکسس پوینت و شبکه بی‌سیم وجود داشته باشد، ممکن است تداخلی در فرکانس‌های مشابه ایجاد شود که باعث افزایش نویز و کاهش پایداری شبکه بی‌سیم می‌شود.
3. نیاز به مدیریت: استفاده از چند اکسس پوینت در شبکه‌های بزرگ، نیاز به مدیریت مناسبی دارد. باید برای هر اکسس پوینت تنظیمات مناسبی اعمال شود و اطمینان حاصل شود که پوشش شبکه بی‌سیم به درستی انجام شده است.
4. قابلیت نفوذ: در صورتی که اکسس پوینت به درستی پیکربندی نشود، ممکن است برای افرادی که به شبکه دسترسی دارند، امکان دسترسی به داده‌ها و رمزگذاری شده‌ها وجود داشته باشد.
5. محدودیت در تعداد دستگاه‌های متصل: هر اکسس پوینت دارای محدودیتی در تعداد دستگاه‌هایی است که می‌تواند به آن متصل شود. در صورتی که تعداد دستگاه‌های متصل به اکسس پوینت بیش از حداکثر تعداد مجاز باشد، ممکن است عملکرد شبکه بی‌سیم کاهش یابد.

در کل، اکسس پوینت می‌تواند برای افزایش پوشش و کیفیت شبکه بی‌سیم، افزایش سرعت انتقال داده‌ها، ایجاد شبکه بی‌سیم اختصاصی، و کاهش هزینه‌ها مفید باشد، اما معایبی نیز دارد که باید در نظر گرفته شوند. به طور کلی، استفاده از اکسس پوینت باید هماهنگ با نیازهای شبکه انجام شود و از محصولاتی استفاده شود که ضمن پشتیبانی از طیف گسترده‌ای از کاربران به قابلیت‌های پیشرفته‌ای مثل PoE نیز تجهیز شده‌اند.

 

کاربرد انواع اکسس پوینت

اکسس پوینت در شبکه‌های مختلفی مثل:

• شبکه‌های مخابراتی
• شبکه‌های کامپیوتری
• دکل اپراتورهای تلفن همراه
• شبکه‌های داخلی کوچک و بزرگ
• شبکه‌های بلوتوث

کاربرد دارند. از AP ها به عنوان تقویت کننده امواج برای مسافت‌های دورتر نیز استفاده می‌شود که در این حالت به آنها Repeater می‌گویند.

 

انواع اکسس پوینت

اکسس پوینت‌ها را می‌توان از نظر مکان نصب، تجاری و اینترپرایزی، مستقل یا کنترلی بودن دسته بندی کرد، از نظر مکان نصب اکسس پوینت‌ها به دو دسته داخلی (Indoor) یا بیرونی (Outdoor) تقسیم می‌شوند.
 

اکسس پوینت های داخلی (Indoor)

نوع کوچک اکسس پوینت که نصب و نگهداری آن آسان است و سیگنال‌های قوی، پایدار و با کیفیتی دارد گزینه مناسبی برای نصب متراکم در مکان‌هایی که نیاز به نصب چندین دیوایس است، می‌باشد. برای مصارف داخلی و محیط‌های اداری کاربرد دارد و اشعه‌های آن بسیار ضعیف است. نمونه پرکاربرد این نوع اکسس پوینت مدل AP One AC mini است که ابعاد آن به اندازه یک مربع 10 در 10 است و کوچک‌ترین اکسس پوینت دنیاست. 
   

اکسس پوینت های بیرونی (Outdoor)

اکسس پوینت‌های Outdoor که برای فضای باز و شرایط محیطی سخت مثل بنادر و اسکله‌ها  مورد استفاده قرار می‌گیرند در برابر گرما و رطوبت مقاوم هستند، سیگنال‌های شبکه با وجود پوشش گسترده بسیار پایدار هستند.
امکاناتی نظیر قابلیت اتصال به سقف و وجود آنتن MU-MIMO موجب کارایی آن در  محیط‌هایی با اندازه‌های متفاوت و پوشش گسترده این مناطق شده است. مقدار رم و CPU  اکسس پوینت تعیین کننده مقدار کارایی آن برای محیط داخل یا خارج است. از نمونه های موفق و پرکاربرد این نوع، اکسس پوینت های Aruba ساخت شرکت HPE را می توان معرفی کرد.
این اکسس پوینت‌ها مجهز به آخرین تکنولوژی روز وای فای هستند، قابلیت ایجاد ارتباطی امن را دارند از نظر سیگنال و ارتباط بسیار قوی و پایدار هستند، عملکرد و رومینگ آنها بهینه شده است و در صورت بروز مشکلات فنی و حتی قطع برق از دسترس خارج نمی‌شوند.
 

اکسس پوینت‌ها از نظر نوع نصب هم به دو گروه دیواری و سقفی تقسیم می‌شوند.

اکسس پوینت دیواری

نوع دیواری آن که  به اکسس پوینت پنلی معروف است و نرخ انتقال اطلاعات آن بین  150 Mbps تا 300 Mbps می‌باشد.
 

اکسس پوینت سقفی

نوع سقفی آن که به سقف متصل شده و تک فرکانس یا دو فرکانس هستند. نرخ انتقال اطلاعات آنها بین 150 Mbps تا 450Mbps است.

نوع دیگر تقسیم‌بندی اکسس پوینت‌ها مستقل یا کنترلی بودن آنهاست. اکسس پوینت Standalone یا مستقل که در منازل و شبکه‌های کوچک کاربرد دارند و وظیفه آنها مجوز دسترسی، احراز هویت و ترجمه آدرس و پیاده سازی فایروال است.
اکسس پوینت Controller Based یا کنترلی که گران‌تر از نوع مستقل هستند پیکربندی آنها فقط از طریق کنترلر بی‌سیم قابل انجام است و این نوع اکسس پوینت برای شبکه‌های مقیاس بزرگ قابل استفاده هستند و وظیفه آنها پیکربندی، رمزگذاری، آپدیت‌ها و تنظیمات پالیسی و مدیریت متمرکز شبکه است.
 

تفاوت روتر با اکسس پوینت

هر دو روتر و اکسس پوینت (Access Point) دستگاه‌های شبکه هستند، اما کاربردهای آن‌ها متفاوت است. در زیر به تفاوت‌های اصلی بین روتر و اکسس پوینت اشاره می‌کنیم:

توزیع آدرس IP: روتر قادر به توزیع آدرس IP به دستگاه‌های متصل به شبکه است که این کار باعث ایجاد شبکه محلی (LAN) می‌شود. همچنین روتر قابلیت NAT سرنام Network Address Translation را دارد که به دستگاه‌های متصل به شبکه، امنیت بیشتری را فراهم می‌کند. اکسس پوینت به توزیع آدرس IP و NAT قادر نیست و فقط برای ارائه اتصال بی‌سیم به شبکه استفاده می‌شود.
اتصال به اینترنت: روتر قابلیت اتصال به اینترنت را دارد و می‌تواند به عنوان دروازه (Gateway) بین شبکه محلی و اینترنت عمل کند. اکسس پوینت قابلیت اتصال به اینترنت را ندارد و تنها برای اتصال دستگاه‌ها به شبکه بی‌سیم استفاده می‌شود.
پوشش شبکه بی‌سیم: اکسس پوینت برای افزایش پوشش شبکه بی‌سیم استفاده می‌شود. با استفاده از چند اکسس پوینت، می‌توان پوشش شبکه بی‌سیم را در ساختمان‌های بزرگ و پیچیده افزایش داد. روتر نیز می‌تواند به عنوان اکسس پوینت استفاده شود اما علاوه بر این کار، وظیفه‌های دیگری مانند توزیع آدرس IP و اتصال به اینترنت را نیز انجام می‌دهد.
امنیت شبکه: روتر، به عنوان دروازه بین شبکه محلی و اینترنت، قابلیت ارائه امنیت بیشتری به دستگاه‌های متصل به شبکه را دارد. اکسس پوینت به تنهایی قابلیت ارائه امنیت بیشتری به دستگاه‌های متصل به شبکه ندارد و همانند روتر به قابلیت‌های امنیتی از پیش ساخته شده مثل فایروال و غیره مجهز نیست.
در کل، روتر و اکسس پوینت دستگاه‌های متفاوتی هستند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. روتر به عنوان دروازه بین شبکه محلی و اینترنت عمل می‌کند و از توزیع آدرس آی‌پی و NAT نیز پشتیبانی می‌کند. اکسس پوینت برای افزایش پوشش شبکه بی‌سیم استفاده می‌شود و قابلیت ارائه امنیت بیشتری به دستگاه‌های متصل به شبکه را ندارد. همچنین، روتر می‌تواند به عنوان اکسس پوینت استفاده شود اما اکسس پوینت قابلیت‌های روتر را ندارد و به آن وابسته است. به طور کلی، استفاده از روتر و اکسس پوینت متناسب با نیاز شبکه و محیط است. روتر یکی از ملزومات مهم و ضروری شبکه است، در حالی که اکسس‌پوینت این‌گونه نیست.